جلسه هفتم کارگاه آموزش مقاله نویسی – یافته های پژوهش و بحث و نتیجه گیری

سلام! به جلسه هفتم کارگاه مقاله نویسی محمد مخبریان خوش آمدید. در جلسات قبلی با نحوه نگارش مقدمه مقاله و روش تحقیق آشنا شدید. حال قصد داریم به این سوال پاسخ دهیم که در قسمت یافته های پژوهش (یافته های مقاله) و قسمت بحث و نتیجه گیری مقاله چه مباحثی باید مطرح شود و نگارش این قسمت ها به چه صورت خواهد بود؟

یافته های پژوهش – بحث و نتیجه گیری

یافته های پژوهش

این بخش صرفاً مربوط به مقالات علمی پژوهشی می باشد و در مقالات مطالعاتی این قسمت وجود ندارد.

در قسمت یافته های پژوهش اطلاعات و داده های گردآوری شده با استفاده از آزمون های آماری یا روش های تحلیل داده ها بررسی می گردند. لذا برای این منظور جداول آزمون های آماری یا نتایج آزمایش ها و یا نمودارها ذکر شده و هرکدام به طور دقیق بررسی و تحلیل می شوند. نکته بسیار مهم در این قسمت حفظ صداقت است که اولاً اعتبار مقاله را تضمین می کند و ثانیاً استفاده از نتایج را برای سایر محققین نیز کاربردی و مفید خواهد ساخت. با توجه به استفاده بسیاری از محققین از نتایج مقالات، در صورت عدم صداقت، نوعی خیانت به جامعه علمی صورت می‌گیرد که سبب به خطر انداختن سایر محققین و اتلاف زمان، انرژی و هزینه های تحقیقات آن‌ها نیز می گردد.(رحیمی و اعرابی، ۱۳۹۶)

سیف برای نگارش قسمت یافته های پژوهش اینگونه بیان می کند که:

در بخش یافته ها، توصیف کلامی مختصر و مفیدی از آن چه به دست آمده است ارائه می شود. همچنین اگر از آمار برای تحلیل و تفسیر نتایج استفاده شده است اطلاعات آماری لازم نیز گزارش می شوند. معمولاً در پژوهش های آزمایشی هم از آمار توصیفی استفاده می شود و هم از آمار استنباطی. بنابراین در بخش نتایج پژوهشنامه پژوهشگر باید توصیف کلامی خود از نتایج را با اطلاعات آماری مورد استفاده اش کامل کند. در ضمن گزارش نتایج آزمون های آماری، ذکر این نکته که کدام فرضیه یا فرضیه ها تایید شده و کدام یک تایید نشده اند نیز ضروری است. همچنین درباره هر یک از آزمون های آماری به کار رفته اطلاعات لازم باید داده شوند؛ از جمله مقدار آزمون، درجه آزادی، سطح احتمال و جهت اثر(سیف، ۱۳۹۶).

نکته: ذکر نمرات فرد فرد آزمودنی ها یا داده های خام لازم نیست.

بحث و نتیجه گیری

در بخش بحث و نتیجه گیری یافته های پژوهش تبیین و تفسیر می‌شوند و با ادبیات مربوط به موضوع پژوهش یعنی سوابق نظری و تجربی آن پیوند می‌یابند. بنابراین لازم است در بخش بحث، شباهت ها و تفاوت های بین نتایج پژوهش با پژوهش‌های قبلی روشن گردند، نقاط ضعف پژوهش معلوم شوند و کمک‌هایی را که یافته های پژوهش به روشن شدن مسئله مورد بررسی و زمینه دانش آن کرده‌اند نیز معلوم گردند. به عبارت دیگر، بخش بحث و نتیجه گیری، کل پژوهشنامه را به هم ربط می دهد. بنابراین ابتدا باید خلاصه‌ای از یافته های عمده پژوهش در این بخش معرفی شوند و این کار باید در ارتباط با فرضیه یا فرضیه های اصلی صورت پذیرد. در معرفی مجدد فرضیه ها دلایل تایید یا عدم تایید آنها باید توضیح داده شوند(سیف، ۱۳۹۶).

در حین نگارش بحث و نتیجه گیری موارد زیر را نیز در نظر داشته باشید:

– سعی کنید نتایج حاصل از پژوهش با توجه به نظریه های موجود تبیین گردند.

– تعمیم یافته های پژوهش و زمینه های کاربردی آن ها تبیین شود

– موانع و مشکلات و سایر مسائل درگیر با پژوهش نیز بیان شوند.

سخن پایانی

مباحث فوق، فرمتی عمومی برای نگارش یافته های پژوهش و بحث و نتیجه گیری می باشد. لذا توصیه می شود قبل از نگارش مقاله، چنانچه قصد دارید آن را برای مجله یا همایشی خاص ارسال کنید؛ شیوه نامه ی نگارش مقاله (فرمت نگارش مقاله) آن مجله یا همایش را به دقت مطالعه کنید.

منابع این جلسه

کتاب روش تهیه پژوهشنامه – نوشته دکتر علی اکبر سیف – نشر دوران – تهران ۱۳۹۶

کتاب اصول مقاله نوسی علمی – نوشته حمیدرضا رحیمی و مرضیه اعرابی – نشر پالیز سخن – تهران ۱۳۹۶

– منتظر جلسات بعدی آموزش مقاله نویسی ما باشید.

– در پایان منتظر نظرات، انتقادات و پیشنهادات سازنده شما عزیزان هستیم.